1984, Big Boss and Beagle. Essay

 1984, Big Boss and Beagle

ఆ మధ్య ఒక స్కూలు అడ్వర్టైజ్మెంట్ ఒకటి చూశాను. తరగతి గదులను సీసీ కెమెరాలతో మానిటర్ చేస్తామని. గొప్పగానే చెప్పుకున్నారు. పది సంవత్సరాల క్రితం బెంగుళూరు స్కూల్ లో జరిగిన ఒక రేప్ కి రియాక్షన్ గా వెంటనే తరగతి గదుల్లో సీసీకెమెరాలను అమర్చాలనే భావన మొదలైంది. ప్రభుత్వాలూ ప్రజలు స్కూలు యాజమాన్యాలూ అప్పట్లో ఈ విషయమై కాస్త కంగారుగా హడావుడి చేశారు. ఆ సీసీకెమెరాలను తల్లిదండ్రుల సెల్ఫోన్ లకు కూడా అనుసంధానం చేస్తారంట. దానితో తల్లిదండ్రులు తమ సెల్ఫోన్ లోనే తమ పిల్లలు ఏం చేస్తున్నారో చూసుకోవచ్చంట. పిల్లల ప్రవర్తనను ప్రవర్తనలోని లోపాలను ఎక్కడికక్కడ గమనించి సరి చేసుకోవచ్చంట. పిల్లలు ఎవరితో మాట్లాడుతున్నారు. ఎవరితో కూర్చున్నారు, చదువుతున్నారా, సరిగా వింటున్నారా లేదా వంటివన్నీ ఇంట్లోనో ఆఫీసులోనో కూర్చుని తల్లిదండ్రులు మానిటర్ చేసుకోవచ్చు. టీచర్లుకూడా పిల్లల ప్రవర్తనను గమనిస్తూ మార్పులు చేర్పులు చేసుకోవచ్చంట. ఇవన్నీ వీటికి గల లాభాలు గా చెబుతున్నారు. గతంలో ఎందరెందరో గొప్ప శాస్త్రవేత్తలు రచయితలు కవులు ఉదయించిన మన ప్రపంచంలో ఎపుడూ ఇంతగా పిల్లల ప్రవర్తనపై నిఘా పెట్టనవసరం రాలేదే. ఇపుడే ఎందుకు ఈ నిఘాల అవసరం వచ్చిందో మనకు అర్థం కాదు. ఈ సౌకర్యాలను ఉపయోగాంచుకుంటున్న తల్లిదండ్రులు దీనిపై గొప్పగానే చెప్పే అవకాశం ఉంది. ఇలా సీసి కెమెరాల నిఘా పెరిగాక తమ పిల్లల చదువులు బాగయ్యాయని చెప్పవచ్చు. అది నిజం కూడా కావొచ్చు. ఐతే దీనిలో పిల్లల ప్రైవసీకి సంబంధించిన దృక్కోణం మరుగున పడకూడదు. అథారిటేరియన్ పేరెంటింగ్ చేసే తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లలపై మరింత కఠినమైన క్రమశిక్షణను రుద్దే అవకాశం లేకపోలేదు. ఈ సీసి ఫూటేజ్ బ్లాక్ మెయిల్ చేయడానికీ ఇతరులను కంట్రోల్ చేయడానికీ కుల మత జాతులుగా పిల్లలలో విభజనలు తేవడానికీ కూడా దోహదపడవచ్చు. ముఖ్యంగా పిల్లలకూ తల్లిదండ్రులకూ మధ్య ఉండవలసిన "నమ్మకం" అనేది పలుచనబారిపోతుంది. విద్యార్థి చెప్పిన ప్రతీ దానికీ ఆధారంగా సీసీ ఫూటేజ్ బేరీజు చేయబడుతుంది. అబద్ధం చెప్పడంలోని ఆనందం మిత్రులమధ్యన ఉండే చిన్నపాటి అలకలు ప్రేమలూ మధురస్మృతులు అన్నీ కనుమరుగై కేవలం "చదువు మాత్రమే"అనే ధోరణితో బాల్యం పాఠశాల జీవితం అనేవేవీ లేని ఒక తరం తయారు కావచ్చు. తప్పులనుండి నేర్చుకోవడం పోయి తప్పులే చేయకూడదు తప్పుచేయడమే పాపమనే ధోరణీ పెరగవచ్చు. పిల్లలు తమపై పెద్దవారు టీచర్ల తల్లిదండ్రుల రూపంలో నిరంతరం నిఘా పెడుతున్నారు అని చెప్పడం వలన వారు తమ సహజ గుణాన్ని కోల్పోయి కెమెరాకు అనుగుణమైన ప్రవర్తనను మాత్రమే అలవాటు చేసుకున్న కృత్రిమ జీవులుగా మారిపోవచ్చు. ముఖ్యంగా గుర్తించుకోవలసినది పిల్లలను చిన్నప్పటినుండే నిఘాకు అలవాటు చేయడం. రాబోయే నిఘాభరిత సమాజానికి సమాయత్తం చేయడం. తమ జీవితంలోని ప్రతి దశనూ నిఘాకిందికి తేబోతోన్న నియంతృత్వ రాజ్యాల జీవితాన్ని కండీషనింగ్ చేయడం.  తరగతిగదిని తరగతిగదిలాకాకుండా  బిగ్ బాస్ హౌజ్ గా మార్చేయడం. "Bigboss is watching you".

ఎవరీ బిగ్ బాస్?. మన తెలుగు లో బిగ్ బాస్ అని పేరు పెట్టారుగానీ అమెరికాలో దీని ఒరిజినల్ పేరు "బిగ్ బ్రదర్". 1984 నవలలో జార్జ్ ఓర్వెల్ ఒక డిస్టోపియన్ అంటే పూర్తి నియంతృత్వ దేశ స్వరూప స్వభావాలని మనకు చూపిస్తాడు. "Airstrip1" అనే ఆ దేశాన్ని పాలించే నాయకుడి పేరే "బిగ్ బ్రదర్". నాయకుడి పేరు మాత్రమే కాదు, ఇదొక కల్ట్ లీడర్ కి సింబల్. గోడల మీద ఆ లీడర్ బొమ్మ ఉంటుంది. కింద "Big brother is watching you" అని రాసి ఉంటుంది. పౌరుల జీవితాలను అనుక్షణం  నాయకుడు తన గుప్పిట్లో ఉంచుకోవడమే ఆ సింబల్. Dystopian దేశంలో నియంతృత్వం ఉంటుంది. ప్రజలందరిపై సంపూర్ణమైన నిఘా ఉంటుంది. మెజారిటీ ప్రజలు అణచివేతకి గురౌతుంటారు. నిచ్చెన మెట్ల సమాజంలో ఉన్నత అధమ తరగతుల జనాలమధ్యన పటిష్టమైన ఇనుప కచ్చడాలుంటాయి. సహజ వనరుల ధ్వంసం జరుగుతూ  అధికారం సంపద అంతా కొద్దిమంది చేతుల్లో ఉంటుంది.  ఐతే బిగ్ బ్రదర్ రియాలిటీ షోవాళ్ళు యాదృచ్చికంగా ఈపేరు పెట్టలేదు. ఒర్వెల్ నవల ఆధారంగానే ఈ షోకి బిగ్ బ్రదర్ అని పెట్ఠారు. ఇందులో భాగస్వామైన వ్యక్తి నిరంతరం కెమెరాలతో నిఘా పెట్టబడతాడు. అతడి ప్రవర్తన కంట్రోల్ చేయబడుతుంది. బిగ్ బ్రదర్ హౌజ్ ఒక డిస్టోపియన్ సొసైటీ. 1984 వలెనే ఇక్కడ ఎవరికీ కనిపించకుండా అందర్నీ తన కనుసన్నల్లో నిఘాపెట్టుకునే బిగస బ్రదర్ నియంతృత్వం ఉంటుంది. అతడే ఈ షోకి బాస్. అతడు చెప్పినట్లు వినాల్సిందే.  మీడియా కల్చర్ వోయిరిజం సెన్సేషనలిజం వంటివాటిని కూడబలుక్కునే "viewership totalitarianism" అది. ఆడే సభ్యులమధ్య పవర్ డైనమిక్స్ ఉంటాయి. Trp ల కోసం స్టేజ్డ్ డ్రామాని పండించడం సత్యాన్ని మానిపులేట్ చేయడం ఉంటుంది. వందల కెమెరాల తో పూ‌ర్తినిఘా పెట్టబడిన వాతావరణంలో వ్యక్తి తన స్వేచ్ఛను కోల్పోయేలా చేసే ఘట్టమది. ఈ డిస్టోపియన్ సమాజంలో అర్థం పర్థంలేని టాస్కులు ఈయబడతాయి. వాటిలో గెలవడం ఓడడమనే అంశం నిజ జీవితానికి ఏమీ సంబంధం లేనిది. ఏది నటననో ఏది నిజమో ఏది సత్యమో ఏది కాదో అనేదానితో నిమిత్తం లేకుండా entertainment కోసం అల్లబడిన గేమ్. దానికోసమై డిస్టోపియన్ సమాజ స్వరూపాన్ని చూపించిన ఓర్వెల్ గొప్పటి నవల మూలంకావడం అన్నది కమర్షియల్ ఎంటర్టైన్మెంట్ యుగంలో కాదేదీ పిచ్చితనానికి అనర్హం అనేలా ఉంటుంది. ఐతే ఈ రియాలిటీ షో  కొంత కాలం మాత్రమే. నెల రోజులో నలభై రోజులో...అంతే. 

కానీ ఒక వ్యక్తి జీవితంలో ఐదేళ్ళు కొందరు వ్యక్తులతో మాత్రమే జీవించాల్సి వస్తే?. అది కూడా ఒక నౌక మీద?. మేధావిత్వమంతా పెద్దటి నుదురుతో తీక్షణమైన చూపులతో చురుగ్గా కనిపించే ఒక ఇరవై రెండేళ్ళ కుర్రవాడు, అపుడపుడే మొగ్గతొడుగుతున్న ప్రియురాలి (ఎమ్మా) ప్రేమను ఆ కలలను మనసులో మౌనంగా పదిలపరుచుకుంటూ, జ్ఞానాన్వేషణ కోసం సముద్రంలో బయలు దేరిన ఒక నౌకలో ఎక్కి కూర్చున్నాడంటే అతడు ఎలాంటి వాడై ఉండాలి?. ఇంగ్లాండ్ నుండి బయలుదేరి అట్లాంటిక్ సముద్రం దాటి సౌత్ అమెరికా ఖండ పశ్చిమ తీర దేశాల నుండి కొనసాగుతూ పసిఫిక్ సముద్రంలోని ద్వీపాలను చుట్టుముట్టి మళ్ళీ సౌత్ అమెరికా మీదుగా 64,000 కిమీ పూర్తి చేసి తిరిగి ఇంగ్లాండ్ చేరుకున్న ఒక నౌక. దాని పేరే "HMS Beagle". ఆ నవయువకుడే "చార్లెస్ డార్విన్". ఈ కాలపు మేధావులనబడేవారితో పోలిస్తే గతకాలపు మేధావులు చాలా నిజాయితీగా ధృడమైన సంకల్పంతో తీక్షణమైన మేధ కలిగి ఉన్నారా అనిపిస్తుంది. బిగ్ బ్రదర్ హౌజ్ లో పిచ్చి టాస్క్ లు చేసేవారికి వీరాభిమానులైపోయే మేధస్సు ఈ గతకాలపు మహనీయులు తీసుకున్న టాస్క్ లను ఎప్పటికి అర్థం చేసుకోగలుగుతుంది?. అసలు ఈ కాలపు 22 యేళ్ళ కుర్రవాడినుండి ఇది కనీసం ఆశించగలమా?. ఇంటిని బంధుమిత్రులనూ దేశాన్నీ వదిలి ఎక్కడో సుదూర ప్రాంతాలకు ఐదేళ్ళపాటు కేవలం జ్ఞానంకోసం నౌకాయానం చేసేందుకు సిద్ధపడే ఒక నవయువకుడి సాహసాన్ని మనం కొలవగలమా?. బ్రిటిష్ తన సముద్ర తీరాల్ని పెంచుకునే ఉద్దేశ్యంతో సౌత్ ఆఫ్రికా తీరాన్ని అక్కడి సముద్రపు స్థితిగతులను చదివేందుకు "HMS beagle" అనే నౌకను సిద్ధం చేసింది. కొంతమంది సివిల్ పాసెంజర్లతో నౌకా సిబ్బందితో సైంటిఫిక్ వ్యక్తులతో దాదాపు 65 మందితో సాగిన విచిత్రమైన, ప్రపంచగతిని సమూలంగా మార్చిన ప్రయాణమిది. 

ఐతే వెళుతున్న తీరప్రాంతాలలోని మొక్కలను జంతుజాలాల్ని పరిశీలించేందుకు ఒక నేచురలిస్ట్ కావాలని అనుకున్నారు. ఐతే వాళ్ళకి ఒక నేచురలిస్ట్ దొరికాడు. అతడు డార్విన్ కాదు. అతడి పేరు Robert McCormick. Official naturalist ఇతనే.

మరి డార్విన్ నౌకలోకి ఎలా వచ్చాడు. అది తెలుసుకోవాలంటే మనం మరో హీరో గురించి తెలుసుకోవాలి. అతడే నౌక కాప్టెన్ 26 యేళ్ళ "Robert Fitzroy". నౌకాయానం కాల్కులస్ హైడ్రోస్టాటిక్స్, ఆస్ట్రోనమీలో పట్టభద్రుడైన ఫిట్జ్ తన  పధ్నాలుగు యేళ్ళ వయసులోనే సౌత్ ఆఫ్రికా తీరం మీద  రెండేళ్ళపాటు నౌకమీద సాహసయాత్ర చేసిన ముక్కోపిగా ఫిట్జ్ మనకు తెలియాలి. ఈ ఐదేళ్ళ నౌకా ప్రయాణానికి అతడే సరైన లీడరని అతడిని నియమించారు. డార్విన్ మేనమామ రికమండేషన్ మీద డార్విన్ ఆ నౌకలోకి ఎంటర్ అయ్యాడు. ఐతే అందరూ అనుకున్నట్టు నేచురలిస్ట్ గా కాదు. పిట్జోయ్ కి మాటలు మాట్లాడిపెట్టే conversationalist గా. ఐదేళ్లు నౌకాయానం చేయాలంటే తనతో మాట్లాడేందుకు తనలా ఉన్నతతరగతికి చెందిని కేంబ్రిండ్జ్ యూనివర్సిటీ లో ఉన్నతమైన విద్యగరిపిన ఒక సహాయకుడు కావాలనుకున్నాడు ఫిట్జాయ్. అలా కావాలంటే ఊరుకోరు కనుక నేచురలిస్ట్ కావాలని తెలిసినవారి మధ్య అడ్వర్టైజ్మెంట్ లాంటిది ఇప్పించి డార్విన్ ని రప్పించుకున్నాడు. నౌకాయానం ఐదేళ్ళు చేయడమనేది పెద్ద టాస్క్. అంతకు ముందు బీగిల్ నౌక కెప్టెన్ ఆత్మహత్య చేసుకుని చనిపోయాడు. అంతేకాక ఫిట్జాయ్ మేనమామ గొంతుకోసుకుని ఆత్మహత్య చేసుకున్న చరిత్ర ఉండటంతో అంతటి మహత్తర నౌకాయానంలో తనకు సుసైడల్ ఆలోచనలు రాకుండా తనతో మాట్లాడేందుకు ఒక వ్యక్తి కావాలి. 26 యేళ్ళ యువకుడు 22 యేళ్ళ మరో చురుకైన యువకుడిని తనతో పాటు ఉండాలని కోరుకున్నాడు. ఫిట్జోయ్ ఏమీ మామూలు వ్యక్తి కాదు. అతడు అప్పటికే తన దగ్గర వివిధ జంతువుల మొక్కల సాంపుల్స్ కలెక్షన్ చేసి పెట్టుకున్నాడు. అతడు ఫించ్ పక్షుల మీద చేసుకున్న కలెక్షన్ డార్విన్ కలెక్షన్ కంటే గొప్పది. గలపోగాస్ ద్వీపంలో ఫిజ్జాయ్ కలెక్షనే డార్విన్ కి చాలా ఉపయోగపడింది. ఫిట్జాయ్ ఆహారం తీసుకునేటపుడు మాత్రమే డార్విన్ తో మాట్లాడేవాడు. వాళ్ళిద్దరూ వేరు వేరు భావజాలాలు కలిగిన మేధావులు. ఫిట్జోయ్ కి ముక్కుమీద కోపం. ఆయనకు "హాట్ కాఫీ"  అని పేరు. పైగా ఓడ కెప్టెన్. అథారిటెరియన్ ఫిగర్. అతడికింద సహాయకుడు మాత్రమే డార్విన్. అతడు క్రిస్టియన్ మతానుయాయుడు. డార్విన్ లో పరిశోధన లోతులు పెరిగేకొద్దీ "ఈ ప్రపంచం అనేది దైవ సృష్టి" అనే భావన అతనిలో పలుచనబడటం మొదలైంది. కానీ దానికి భిన్నమైన భావాలు గల కెప్టెన్ తో ఐదేళ్ళు సహవాసం. ఇది కదా టాస్క్ అంటే. ఫిట్జాయ్ ఒకసారి డార్విన్ మీద అరిచేసి హంగామా చేశాడు. తర్వాత డార్విన్ ని క్షమాపణలు వేడుకున్నాడనుకోండి. ఐతే  ఫిట్జాయ్ చెప్పే మాటలు వింటూ వింటూ తాను క్రైస్తవ సన్యాసినైపోతానేమోనని తన సోదరికి సరదాగా లేఖ రాసుకుంటాడు డార్విన్. ఐతే ఐదేళ్ళలో కనీసం ఒక్కసారి కూడా డార్విన్ తన ప్రశాంతతను కోల్పోలేదంటారు. ఇది మానవ చరిత్రలో చాలా అరుదైన విషయం. చాలా అరుదైన వ్యక్తి డార్విన్.  ఏ బిగ్ బాసు లేదా బిగ్ బ్రదర్ నిఘా అతని మీద లేదు. అతడి నిఘా అంతా అతడి పలిశోధన మీదే. ఎంత స్వీయ శక్తినో, స్వీయ సత్యసంధతనో చూడండి. ఇపుడు విద్యార్థులకు సీసీ కెమెరాలు కావాలంటున్నామంటే మన విద్యా వ్యవస్థలో లోపం ఎక్కడుందని ఆలోచిస్తున్నామా?. తరగతిగదుల్లో పిల్లలు రేపులకు గురౌతున్నారంటే మనం ఎటువంటి సమాజాన్ని నిర్మించుకుంటున్నామో తలపోస్తున్నామో. సంఘటనలు జరగగానే కంటితుడుపు knee jerk reactions తప్ప సమస్య మూలాలపై చర్చించి పరిష్కారాల దిశగా కదులుతున్నామా? ఐతే జీవిత చరమాంకంలో ఫిట్జాయ్ ఒకసారి బైబిల్ తలమీద పెట్టుకుని బైబిలే గొప్పదని దేవునిదే సృష్టి అని అరుస్తూ డార్విన్ ని తూలనాడతాడు. ఐతే చివరకి తన మేనమామలాగే గొంతుకోసుకుని చనిపోయాడు ఫిట్జాయ్. దానికి భిన్నంగా ఏ మతమూ అందించని  తన స్వీయ నిబద్ధతతో డార్విన్ చరిత్ర గతినే మార్చేశాడు. 

ఈ ప్రయాణంలో డార్విన్ స్వయంగా ఒకటి కాదు రెండు కాదు ఏకంగా  అరవై ఐదు వేలకు పైగా స్పెసిమన్లు తయారు చేసుకున్నాడు. సముద్ర తీరం వెంట తాను తిరిగిన వివిధ ప్రాంతాల మొక్కల, జంతులుల, శిలల, శిలాజాల స్పెసిమన్లు తయారు చేసుకున్నాడు. ఐదేళ్ళ విజ్ఞన సాహసయాత్ర అది. ఇదే అతడి సైంటిఫిక్ టెంపర్. ఇదే అతడి సునిశితమైన చురుకైన పరిశీలన. ఏమైపోయింది ఈనాడు మనకి?అంత ఓపిక !అంత పట్టుదల !అంతటి సాహసం! కొత్తవైపు, అసీమిత తారాగగనాల వైపు దూసుకుపోవాల్సిన నవయువత ఎటుపోయింది?  ఈశక్తులన్నీ ఎక్కడికి దిగజారిపోయాయి?. పట్టుమని ఐదు నిమిషాలు వేయి అక్షరాలు చదవలేని స్థితిలో ఉన్న యువత ఫాల్స్ హీరోలవైపు ఫాల్స్ గోల్స్ వైపు సాగిపోతోందెందుకు?.  కులాల రొచ్చులో మతాల పీకులాటల్లో లేకి  సినిమాల మోజులో , కాలాహరణం చేసే ఎంటర్టైన్మెంట్ భ్రమల్లో  పిచ్చివాళ్ళుగా ఫండమెంటలిస్టులుగా హీరో వర్షిప్ లతో ఎటు కునారిల్లు పోయారు మన యువత?  మనది కూడా డిస్టోపియన్ సమాజం కాదా?. లేదా దీనికి మరోపేరేదైనా పెట్టాలా?. ఏ సీసీకెమెరా నిఘా మనకు మరో డార్విన్ ని అందించగలదు?. ఏ పనికిమాలిన ఎంటర్టైన్మెంట్ రియాలిటీ షో టాస్క్ లు మనకు ప్రపంచంలో  నిజమైన టాస్కులేంటో చూపగలవు?.  ఎవరు వీరికి బిగ్ బ్రదర్?. Who is the Big brother that is watching and controlling us?

విరించి విరివింటి 

5/3/24