ఆనందం - ఒక అన్వేషణ( part2)
----------------------------------------------

"బీదవాడిగా పుట్టడం తప్పుకాదు కానీ బీదవాడిగా చచ్చిపోవడం పెద్ద తప్పు" అని ఒక జగమెరిగిన కోట్ ఒకటి వుంటుంది. ఇదేదో "జన్మనాజయతే శూద్రః కర్మణా జాయతే ద్విజః" అన్నట్టు వుంటుంది. బీదవాడిగా పుట్టడం, శూద్రుడుగా పుట్టడం ఘోరతర విషయాలు కాకపోయినా బీదవాడిగా శూద్రుడిగా చావటం మహా పాతకం అన్నట్టు ఇవి చూపెడుతుంటాయి. ఇదంతా ఒక పోటీ తత్వాన్ని మనుషుల్లోకి దింపడానికి ఉపయోగ పడేవే. పుట్టిన వాడు ప్రతీ ఒక్కడూ సంపాదించాల్సిందే. సంపాదిస్తేనే జీవితం. ఐతే ఆ సంపాదన జీవితానికి సరిపడా సంపాదన కాదు. జీవితానికి సుఖాన్ని ఇచ్చేటంతటి సంపాదన. ఎక్కడ కూర్చుని స్విచ్ వేసినా పనులు జరిగిపోయేటంతటి సుఖం మనుషులకు కావాలి. అదిగో అపుడే సంపాదించినట్టు. ఒక మహా మేధావి సంపాదిస్తేనే అతడు మహా మేధావి. సంపాదించలేకపోతే అతడు మేధావే కాదు. అందుకే మేధావి అనిపించుకోవాలంటే మేధ వుంటే సరిపోదు, ఆ మేధతో అతడు అందరికన్నా ఎక్కువగా సంపాదించాలి. ఇతర సంపాదకులతో పోటీ పడాలి. "సరస్వతీ లక్ష్మి ఒక చోట మనలేరు" అని ఎవరన్నారో కానీ నిజమే అన్నారు. సంపాదించిన వారందరూ మేధావులు కాదనే విషయాన్ని ఇది తెలిపినా, సంపాదించాలంటే మేధావితనం పనికి రాదనే విషయం కూడా దాగి ఉంది. కానీ సమాజం అలా ఆలోచించదు. సంపాదించిన వాడు తప్పని సరి మేధావే అన్నది దాని నమ్మకం. అమెరికాలో అదే జరిగింది. డెబ్భైయవ దశకం నుండి వేరు వేరు కారణాల వల్ల కార్మికుల జీతాలు పెరగటం ఆగిపోయింది. అదే సమయంలో ఆధునిక టెక్నాలజీ వల్లనో, కార్మికుల డిమాండ్ కన్నా  సప్లై ఎక్కువగా కావడం వల్లనో ఉత్పాదన శక్తి కూడా పెరిగిపోయింది. దానితో అదనపు విలువ విపరీతంగా పెరిగిపోయింది. ఇంకేముంది,ఈ సామాజిక మార్పు వల్ల ఎందరో ధనవంతులయ్యారు. వారంతా తమ తమ వ్యాపార మేధావితనంతోటే ధనువంతులమయ్యామని చెప్పుకుంటున్నారు. వారికి సంబంధించిన వారి జీవిత విశేషాలకు సంబంధించిన వారి ఇష్టానిష్టాలకూ అభిరుచులకూ సంబంధించిన పుస్తకాలు కోకొల్లలుగా వచ్చేశాయి. ఇదంతా వారి ఎంటర్ప్రీనియర్ జీనియస్ వల్లే వచ్చేసిందని ప్రపంచం నమ్మేసింది. సంపాదించాలంటే మేధావితనం కన్నా సామాజిక పరిస్థితులు అనుకూలించాలి అనే అసలు నిజం ఎవ్వరూ చెప్పరు. ఇంకేముంది, బీదవాడిగాపుట్టడం తప్పుకాదు, బీదవాడిగా చనిపోవడం తప్పని చెప్పే మహత్తర సందేశాలు ఒచ్చేశాయి. హౌ టు బికం రిచ్, రిచ్ డాడ్ పూర్ డాడ్, సెవెన్ హాబిట్స్ ఆఫ్ గ్రేట్ పర్సన్స్, వంటి పుస్తకాలకు గిరాకీ పెరిగింది. అంన్నింటిలో ఒకటే సారాంశం, ఎక్కువ సంపాదించటం అంటే ఎక్కువ తెలివి తేటలు కలిగి ఉండటం అని నమ్మించటానికే. ఎక్కువ సంపాదిస్తే ఎక్కువ హాపీనెస్, ఎక్కువ ఆనందం.

ఊపిరని ఈ మధ్య ఒక సినిమా వచ్చింది. డబ్బుతెచ్చే సాహసం వల్ల వచ్చిన ఆవేశంతో కాళ్ళు చేతులు చచ్చుబడిన ఒక ధనవంతుడి కథ. ఒక పెయింటింగ్ గాలరీకి వెళ్ళి, ఒక అబ్స్ట్రాక్ట్ పెయింటింగ్ ను చూస్తూ కూర్చోవటం అతడికి ఆనందం కలిగించే విషయమని దర్శకుడు మనల్ని మభ్య పెట్టే ప్రయత్నం చేస్తాడు. జీవితంలో లేని అబ్స్ట్రాక్ట్ నెస్ ని ఇష్ట పడటంలోనే రియాలిటీని ఎదుర్కొనలేని ఒక పలాయనత్వం, ఊహల్లో విహరించే తత్వం మనకు అర్థమవుతుంటుంది. ఆ పెయింటింగ్ ధర ఇరవై లక్షలు అని చెప్పగానే ప్యాక్ చేయమని ఆర్డర్ ఇచ్చేయటం, పనికిమాలిన అర్థంలేని దానికోసం డబ్బుని మంచి నీళ్ల ప్రాయంలాగా ఖర్చుచేయటం, పైగా ఇదంతా అతడి ఉదార స్వభావంగానో గొప్పదనంలాగానో మనం భ్రమ పడటం, మనకు ఆనందం అంటే ఏమిటో నేర్పించాలనుకునే తెంపరితనం వల్ల వచ్చినదే. విపరీతంగా డబ్బు సంపాదించేసుకోవాలనే విపరీత పోటీ తత్వం, ప్రపంచంలో కర్మేంద్రియాలు కోల్పోయి, జ్ఞానేంద్రియాలు కూడా పనిచేయని ఒక ధనవంతుడిలా మనకు హీరో కనిపిస్తాడిందులో. అతడు నేటి సమాజానికి ఆదర్శ ప్రాయుడే..అతడిలా అర్థంకాని విషయాల్లో ఆనందం ఉందని భ్రమ పడే వారు, నిజ జీవితాలకి భిన్నంగా భ్రమ జీవితాల్లో జీవించేవారే ప్రస్తుత సమాజంలో ఎక్కువ. అందుకే దశేంద్రియాలూ పని చేయని వాడైనా మనకు నచ్చుతాడు. అయితే ఆయన జీవితంలోని డొల్లతనాన్ని కూడా దర్శకుడు చూపించే ప్రయత్నం చేస్తాడు. మీటలు నొక్కితే సుఖం లభిస్తుందేమో కానీ ఆనందం కాదన్నది చూపే ప్రయత్నం చేస్తాడు. ఆనందం అనేది కలిసి జీవించడం,లో విభిన్నంగా జీవించడంలో, కుటుంబంలో ఉంటుందనే సందేశంతో కథ ముగియటం, దీని కంతటికీ జైలు నుండి వచ్చిన ఒక అనామకుడు కారణం కావడం ఎట్సెట్రా అంతా కథకు ఎగస్ట్రా. పోటీ తత్వం కళ ను ఏ విధంగా చూస్తుంది అనే కోణం మనమిక్కడ ఆలోచించతగ్గది. పెయింటింగ్ ని అంత ధర పెట్టి ఇరవై లక్షలకు కొనడం, కేవలం పోటీ కోసమే తప్ప, ఎవరి దగ్గరా లేనిది తన దగ్గర ఉందనో, దానికి ఇంత ఖర్చు పెట్టానని చెప్పటం కోసమో తప్ప నిజంగా కళ మీద అభిరుచితోనే అని చెప్పటానికి ఉండదు. ధనవంతుల ఇండ్లల్లో పుస్తకాల పరిస్థితి కూడా ఇలాగే ఉంటుందట. ఫలానా గొప్ప పుస్తకం కొన్నట్టు చదువుతున్నట్టు కనిపించటం అన్నమాట. టేబుల్ మీద ఎప్పుడు పోయినా ఆ పుస్తకం చెక్కు చెదరకుండా మనకు కనిపిస్తున్నా, పేపరైనా నలగని పుస్తకాన్ని అసాంతం నమిలి మింగేసామన్నంతగా బిల్డప్ కూడా మనకు కనిపిస్తుంటుంది. అభిరుచి ఉందని చూపించుకునే అభిరుచి అన్నమాట.

ఆమధ్య హారీ పోట్టర్ సిరీస్ లు వచ్చేవి. ఇదే చివరి సిరీస్ అని ప్రకటన వెలువడ్డదట, ఆ పుస్తకాన్ని అర్జంటుగా కొనేయాలని ఉన్నత వర్గపు ఆడవారు పిల్లలూ లైన్లో నిలబడి హంగామా చేస్తున్నపుడు ఆ పుస్తకాల షాపులో నేనూ ఉన్నాను. చిరిగి పోయిన ప్యాంటుతో, షార్టుతో, టీ షర్టుతో జడలు  విరబోసుకుని నిలబడిన పదో తరగతి వయసు ఆడ పిల్లల్ని దాదాపు అదే వేష ధారణలో ఉన్న వారి తల్లులనీ చూసి షావుకార్లు కాదని ఎవరూ అనలేరు. మధ్య తరగతి పిల్లలు, వారి తల్లిదండ్రులు కూడా ఆషాపులో ఆ సమయంలో ఉండిన్నారు. వారంతా చందమామ, బాలానందం వంటి పుస్తకాలని వెతుక్కోవడంలో బిజీగా కనిపించారు, చూడీదార్లు చీరలు ఇత్యాది వస్త్రధారణలతో. ఆధునికతంతా మా లోనే ఉందన్నట్టు హారీ పోట్టర్ చదివే పిల్లలంతా ఇంగ్లీషులోనే సంభాషించుకుంటున్నారు. నిజజీవితంలో లేని మాయమంత్రాల్ని చదివి ఆనంద పడిపోతున్నారా ధనవంతులు అనిపించింది. నిజంగా చదువుతుంటారని నాకు నమ్మకం లేదు. చదివినట్టుగా కనిపించటం అనే అభిరుచి ఉన్నవారు, ఎట్టి పరిస్థితుల్లో చదవరు అనేది నా ప్రగాఢ నమ్మకం. ఇది కూడా ఆనందంగా కనిపించటం వంటిదే కానీ ఆనందంగా ఉన్నట్టు కాదు. పుస్తకం కొనటానికి, ఈ విధంగా రెండు కారణాలుంటాయి. ఒకటి చదివి ఆనందించటం, రెండు కొన్నాను, చదివాను అని చెప్పుకుని ఆనందించటం. సమాజంలో రిచ్ నెస్, సుఖలాలసత పెరిగే కొద్దీ, మేధతో పనిచేయవలసిన కళ లు నిరాదరణకు గురవుతాయేమో. మంచి సాహిత్యాభిలాష అనేది మన పూర్వీకుల్లో ఉండే సర్వ సాధారణ అభిరుచి ఇపుడు కేవలం అభిరుచికోసమే అనిచెప్పుకునేటందుకే మిగిలిపోయింది. పోటీ తత్వం ఫరిఢవిల్లిన సమాజంలో జ్ఞానేంద్రియాల సహజ గుణం క్షీణిస్తూ పోయి, మనసు కేవలం పోటీని తట్టుకునే విధంగానే మార్చబడుతుంటుంది. అందుకే సాహిత్యం అందించే ఆనందం, సాహిత్యం చదవుతాడని చెప్పుకునే అభిరుచిలోని సుఖంగా మార్చబడుతుంది.

అంటే, పోటీ తత్వం అనేది మనిషి చేసే పనినే కాక, అతడి ఖాళీ సమయాల్లోని అభిరుచుల్ని కూడా ప్రభావితం చేస్తుంటుందని అర్థం అవుతుంది. పని గంటలకీ, ఖాళీ సమయాలకు మధ్య జరిగే ప్రయాణం కూడా కలుషితంగానే ఉంటుంది. ఆఫీసు నుండి ఇంటికి వాహనంలో వెళ్ళే ఘట్టమే తీసుకుందాం. నరాలు బిర్ర బిగుసుకుపోయి వాహనాన్ని నడిపేస్తుంటాం. అందరి దృష్టీ ఎపుడెపుడు ఈ ట్రాఫిక్నంతా దాటేసుకుని ఇంటిలో పోయి పడదామా అనే ఉంటుంది. సిగ్నల్ దగ్గర ఎర్ర లైట్ పడ్డప్పుడు పక్కనున్న వాడిని కాసేపు గమనిస్తే చాలు, వాడి జీవితంలో అసలు ఆనందమనేది ఉందా అని అనుమానం వస్తుంటుంది. స్టీరింగును పట్టుకునే విధానంలోనే వాడి స్ట్రెస్ అంతా కనబడుతుంటుంది. ఎర్ర లైట్ నుండి పచ్చ లైట్ పడగానే సెకండ్లలో వాడి వాహనం ముందుకు నడవకపోతే వాడికి విపరీతంగా కోపం వచ్చేస్తుంది. ముందు ఉన్న వాహనం ఒక సెకండ్ లేట్ గా మొదలైనా, అప్పటికి పది సార్లు హారన్ గుయ్యని మోగించటం అయుంటుంది. పొరపాటున ఆ సమయంలో అనామకుడెవరైనా అడ్డు వచ్చాడంటే వీడి నాలుక    ఇక పాము నాలుకే...పదాల్లో విషం గక్కాల్సిందే..లేకపోతే ఆ స్ట్రెస్ కిందకు దిగే మార్గమేదీ లేదు. వేగం నలభైలో పోయినా, అరవైలో పోయినా తరువాతి సిగ్నల్ దగ్గర ఆగటంలో ఏ మాత్రం తేడా ఉండదు. సిటీలో అరవైలో పోయిన వాడూ, నలభైలో పోయినవాడూ తరువాతి సిగ్నల్ దగ్గర తప్పక కలుసుకుంటారు. అనుమానం ఏమీ అక్కరలేదు. అరవైని మించి పోయే అవకాశం ఈ హెవీ ట్రాఫిక్ కలిగించదు. అయినా అరవైలో..వీలైతే ఎనభైలో పోయైనా ఇంటికి తొందరగా చేరుకోవాలనే ఉబలాటం కనిపిస్తూ ఉంటుంది. డ్రైవింగ్ చేస్తూ పక్కకు తిరిగి చూస్తే ఆక్సిడెంట్ జరుగుతుందని తెలుసు కాబట్టి, నరాలు, గుండె, సకల జీవ కోశాలూ, ముందుకు చూస్తూ జాగ్రత్తగా నడిపేయటం మనకు కనిపిస్తుంటుంది. నవ్వుతూ  మాట్లాడుకుంటూనో..పాటలు వినుకుంటూనో ఎంజాయ్ చేసేవారిని ఎప్పుడోకానీ చూడము. అంటే ఇక్కడ మాట్లాడుతూ  నడపటం అంటే ఆక్సిడెంట్ చేసేయ్యటమే అనే భ్రమ మరింత ఒత్తిడిని కలిగిస్తూ ఉంటుంది. డ్రైవింగ్ చేసే వారికంటే పక్కనున్న వారి పరిస్థితి మరీ దారుణం. వారు కూడా డ్రైవింగ్ చేసే వారిలాగే ఉద్రేకంతో ఉంటారు. వారికైనా ఇంటికెప్పుడెప్పుడు వెళ్లాలా అనే కదా ఉంటుంది. వారు కూడా రోడ్ మీద జరిగే జగన్నాటకాన్ని చూస్తున్నట్టయితే అగ్గికి ఆజ్యం పోసినట్టే ఉంటుంది పరిస్థితి. ఇద్దరూ కలిసి ఇపుడంటే ఇపుడు ఎగిరిపోతాం అన్నట్టుగా కనిపిస్తుంటారు. ఒకవేళ వారు ఈ జగన్నాటకాన్ని చూడకపోతే భయంకరమైన విసుగుదలను ప్రదర్శిస్తూ ఉంటారు. నడిపేవాడికి ఖాళీ సమయంలో నడపడమనే వ్యాపకమైనా ఉంది. అది ఆ పక్కనున్న వాడికి లేదుగా. చాలా మటుకు ఆక్సిడెంట్లు ఒంటరిగా వెళ్ళినప్పటికన్నా పక్కన ఇంకొకరు కూచున్నపుడే అవుతూ ౦డటం గమనించతగ్గ విషయం.

TO be contunued...